Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Nuri Şapkacı’nın, markaların ciro kirası ödememek için satışlarını düşük gösterdiği yönündeki açıklamaları perakende sektöründe tartışma yarattı. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Yönetim Kurulu, söz konusu iddialara ilişkin kamuoyuna kapsamlı bir yanıt verdi.
BMD Yönetim Kurulu’ndan yapılan açıklamada şu görüşlere yer verildi:
AVM’ler, sözleşme gereği kiracısından hem sabit kira hem de cironun belirli bir oranında kira faturası düzenleyen ticari müesseselerdir. Yine sözleşme gereği, AVM yönetimlerinin kiracı perakendecileri dilediği zaman denetleme yetkisi bulunmaktadır.
Bu denetimler sonucunda herhangi bir “uygunsuzluk” bulunması halinde AVM yönetiminin kiracısına cezai işlem uygulama, hatta sözleşmeyi feshetme hakkı vardır. Ayrıca AVM yönetimleri kiracılarla anlaşarak kasa sistemlerine kendi sistemlerini entegre ederek ciroları anlık olarak görme imkanına da sahiptir.
Mevzuat hükümleri ve uygulama son derece açık olmasına rağmen AYD Başkanı, kiracıların net yüzde 10’unun “sorunlu” olduğunu ifade etmiştir. Eminiz ki AYD gibi ciddi bir kurumun bu tespiti veriye dayanıyordur. Eğer böyle bir veri varsa, bu iddia, Türkiye’de 450 AVM’deki yaklaşık 70 bin kiracıdan 7 bininin sorunlu olduğu anlamına gelir. Bütün markaları zan altında bırakmamak için hangi AVM’lerle hangi markalar arasında ihtilaf olduğu, söz konusu mağazalarla ilgili nasıl bir yasal işlem başlatıldığı kamuoyu ve Ticaret Bakanlığı ile paylaşılmalıdır.
Ticaret Bakanlığının 2024 yılında 45 AVM’de yaptığı genel gider denetimleri sonucunda 65 milyon TL “uygunsuzluk” cezası düzenlediği gerçeği ortadayken ve “sözde döviz borcu” meselesi, son 4 yıldır perakendecilerin yaklaşık yüzde 200 daha fazla kira ödemesiyle kapanmışken, ilgili derneğin yeni suni sorun yaratarak müşterisi konumundaki perakendecilere hasmane bir tutumla yaklaşmasını hiçbir ticari teamülle bağdaştıramıyoruz.
Perakende sektörünün, özellikle üretim ve turiste satışta son derece sıkıntılı bir süreçten geçtiği bu dönemde ilgili dernek yönetimini daha sorumlu davranmaya davet ediyoruz.